आयुष्यभर...

रात्रभर कुशीत घेतलेल्या
मोगऱ्याचा धुंदगंध,
जाणवत रहातो
दिवसभर अंगांगावर..

रात्रभर गाढ झोपलेल्या
कळ्या-फुलांच्या गालावरचा
निरागस निर्धास्तपणा,
जागवत रहातो
दिवसभर वळणावळणावर...

रात्रभर स्तब्ध लयीत
भिरभिरणाऱ्या असंख्य
आठवणींची वटवाघळे,
लटकून राहतात
दिवसभर फांदीफांदीवर...

रात्रभर कवेतून
निसटू पाहणारी
आढ्यातखोर स्वप्ने,
खुणावत राहतात
दिवसभर नाक्यानाक्यावर..

दिवसभराची बेभान धुंदी
रात्रभराची निवांत झोप
अन् धांडोळा घेणारी जाग्रणे,
बागडत रहातात
आयुष्यभर अंगाखांद्यावर..!
***

बैलांनो...

तुमच्या लेखणीच्या तोंडाला
मुसक्या बांधल्यात
अन् तुम्ही
गपगुमान कोळपताहात
मालकाचं पीक..

मग
सांज ढळल्यावर
मालकानं टाकलेला कडबा
बसता सवयीने चघळत..

तुमचा मालकच
गावचा जहागीरदार..
मग अधूनमधून
तुम्हीच ठरता मानाचे बैल..

स्वतःची लेखणी
अशी दावणीला बांधून घेणाऱ्या
बैलांनो..

हा मालकच
एकदिवस सोपवणार आहे तुम्हाला
खाटकाच्या हाती..!
•••

व्हाट्सअप व्हाट्सअप..

व्हाट्सअपवर आपले
चार पाच ग्रुप असतात...

एक आपल्या कट्टर जातीचा..
इकडे आपण
'आपले' महापुरूष
'आपले' पराक्रम
'आपले' शत्रू नि 'आपली' गौरवगीते
यावर रक्त सळसळवणाऱ्या पोस्ट टाकतो..

का म्हणजे..?
अहो, आपल्या पराक्रमी जातीशिवाय
या जगाच्या इतिहासात दूसरं आहेच काय...!

एक कवितेचा ग्रूप असतो...
इथे आपण
प्रेम, निसर्ग, आई, देशभक्ती ई.ई. वर
आणि कधी कधी चक्क
मानवतावाद, विवेकवाद यावर कविता टाकतो..

का म्हणजे?
अहो आपण कित्ती मोठे उपेक्षित साहित्यिक आहोत
हे कसं विसरता...!

एक आपल्या अधूनमधून जिवलग
अधूनमधून मतलबी मित्रांचा ग्रूप असतो..
जातीविरहीत, धर्मविरहीत, प्रांतविरहीत,
भाषाविरहीत नि अजून काय काय विरहीत...
पूरोगामी ग्रूप..
आपला व्यापकपणा येथे ओसंडून वाहतो..

कसा म्हणजे?
अहो आपण सुशिक्षित नि खुल्या
विचाराचे नव्हे का...!

आणि आपला एक गुपचूप ग्रूपही असतो..
दूप्पट तिप्पट लोकांची आडवी तिडवी आसने..
आचकट विचकट विनोद
याची त्याची आयभैन एक करणाऱ्या शिव्या.
लफडी, छेडछाड, बलात्कार असणाऱ्या
चमचमीत क्लिपा, फोटो वगैरे....

या ग्रूपचे आपण फक्त वाचक नि दर्शक असतो..
का म्हणजे..?
अर्रर्र.. आपण सभ्य नव्हे का...!

असो...
दुधाच्या भांड्यात दही पडू नये
नि
मिठाच्या बरणीत साखर पडू नये
याची काळजी घेत घेत आपण
व्हाट्सअप व्हाट्सअप खेळत असतो...
***

धास्ती

डोळ्यातलं पाणी अडवा
अन् डोळ्यातच जिरवा..!

कित्येक वर्षांपासून
तुम्ही
ही मोहीम यशस्वीपणे
राबवता आहात..!

आणि विशेष म्हणजे
अचानक पाझर फुटू नये म्हणून
तुम्ही कमालीचे जागरूक असता सदैव..!

या जिरवलेल्या अथांग आसवांवरच
काढत असता
सहोदरांच्या सुखाची पिके..

अन् पुन्हा
आनंदाची आसवंही जिरवता आतच..!

कारण
तुम्हाला सदैव असते
बांध फुटायची धास्ती..!!
***

स्वप्न

तुम्ही एखादे स्वप्न बघता..

पण या स्वप्नामध्ये
तुमच्याशिवाय
इतरही काही लोक असावेत
असं तुम्हाला वाटू लागतं..

मग तुम्ही
तुमच्या स्वप्नाचं मेकअप करता..

त्याच्या राठ मिशाखालील
ओठांना लावता लिपस्टीक,
अथवा
नाजूक गालांचं करता शेव्हींग..!

सामील केलेल्या लोकांच्या
आग्रहापोटी..

तुम्ही तुमच्या स्वप्नाच्या कानात
घालता एखादे डूल,
अथवा
त्याच्या कपाळावर
गोंदवता एखादं फुल..

मग तुमचं स्वप्न
तुम्हालाच अनोळखी वाटू लागतं,
परकं भासू लागतं..!

बाकी तुम्ही नंतर सामील केलेले लोक
त्या स्वप्नाची यथासांग वाट लावून
वर पुन्हा हसून घेतात तुमच्यावर ..

त्यांचा काहीच दोष नसतो,
ते स्वप्नं मूळात त्यांचं नसतंच..

मग तुम्ही
कितीतरी काळ वागवत रहाता
तुमच्या स्वप्नाचं कलेवर...
अन्
मिरवत रहाता
तुम्ही नंतर सामील केलेल्या लोकांचे
शिव्याशाप..!
***

आई

आई समोर तोकडी पडते
शब्दांची पोतडी
अपूरा पडतो जन्म..

आई भेटत रहाते
वळणावळणावर..
वटारत असते डोळे,
घालत असते पाठीत रट्टे..

फिरवत असते तोंडावरून हात
भरवत असते घास..

आई डोकावत असते बरेचदा
बायकोच्या काळजी करणाऱ्या डोळ्यातून..
आई
न्याहाळत असते
लेकीच्या अभिमान मिरवणाऱ्या नजरेतुन..

आईची छाप असते
झाडाच्या सावलीवर
आई भेटत असते झुळूकेतल्या गारव्यात..

आई व्यापून असते
तुमच्या नसानसातला आनंद,
रग, मस्ती, दाह, कळ...

आईला माहित असतं
तुमचं हगणं,मुतणं,चिडणं, रडणं..!

'आई' हे प्रकरण साधसुधं नाही..

आईला कळत नसेल तुमची
शब्दांमधली कविता
पण आईमुळेच प्राप्त झालाय
तुमच्या अख्ख्या आयुष्याला अर्थ..!
***

ठणक

दाढेच्या मागच्या बाजूला
दातात खोलवर अडकलेल्या
भाजीच्या देठासारखी,
भंडावून सोडतेय
तुझी सय..

सगळं भान विसरून
तिचा ठाव घेण्याच्या
प्रयत्नात
मी बऱ्याचदा दिसतोय
विदूषक..

खरं तर
दोष भाजीच्या देठाचा नसतोच,
दोषी असते
दातांमधली पोकळी..

तसाच
आठवणींचाही दोष नसतोच,
दोषी असतात
जागोजाग निर्माण झालेल्या
पोकळ्या..

दातात सोने, चांदी वा सिमेंट भरून
भागवता येईल हो..

पण
दुर्धर जगण्यातल्या
अलवार पोकळ्या
कशाने भरता येतील..!

कशी थांबवता येईल
ही जीवघेणी ठणक..!!
***

आई.. आजकाल..

आई आजकाल
नोकरी करणारी, कमावती असते..

आई आजकाल
तिच्या बाळासाठी
चांगलं महागडं
पाळणाघर निवडू शकते.

आजही तिने
तेच शी अन् शू धूत बसावं
असं म्हणून कसं चालेल..!

आई आजकाल
तिच्या लेकरासाठी
हवा तो पदार्थ
चुटकीसरशी
अॉनलाईन मागवू शकते..

आजही तिने
स्वयंपाकघरात राबायला हवं
असं म्हणणं
जुनाट विचारांचं ठरेल..

पण
आई आजकाल
हे जे काही करतेय
त्यासाठी लेकरू तरी
जन्माला का घालावं..?

ते ही मागवावं की
आधूनिक पद्धतीने
असंच अॉनलाईबिनलाईन..!

"अर्रर्र..
किती निष्ठूर विचार..
काही मातृत्वसुख,
काही भावनाबिवना आहेत की नाही..!"

हम्मम्..
तेच..!

आई आजकाल सक्षम आहे
पण आईने
तिच्या लेकरासाठी
मागवू नये अॉनलाईन
मायेचा स्पर्श, अंगाईगीत
अन्
तिच्या लेकराचा
जीव की प्राण असलेली
तिच्या हातची भाजी-पोळी..!

इतकेच..

बाकी आजकालची आई
स्वतंत्र, सक्षम, स्वाभिमानी आहे
हे मान्यच आहे..!
***

पुन्हा

कशालाच नसतो
कसलाच अर्थ
असा साक्षात्कार झालाय
अखेरीस....!

दारूच्या ग्लासात
विरघळवून टाकल्या आहेत
बऱ्याच कविता...

मग मनोमन असं वाटलं की
आता हाडेही शिल्लक नसतील त्यांची..

पण नंतर पाहातोय तर
या सगळ्या हलाहालातुन
पुन्हा नव्याच कविता
जन्माला आल्याहेत..

आणि आता तर
त्यांच्या भाळी झळाळतेय
अमरत्वाची खूण...

मी जीव एकवटून
नष्ट करू पहातोय
त्या संजीवन कवितांना..

अन् पुन्हा जन्मास येताहेत
नव्या कविता...!
***

प्रवासी

तुम्ही
या प्रजातीचा
युगानुयुगांचा अंश घेऊन
निर्मितीक्षम वयापर्यंत वाढता..

शोधून पारखून
एक निर्मितीक्षम जोडीदार निवडता..

तुमच्यातल्या सनातन अंशाला
जन्माला घालून
त्याचे
त्याच्या निर्मितीक्षम वयापर्यंत
पालनपोषण करता...

शक्य झालेच तर
त्याला पुन्हा
अनुकूल जोडीदार निवडण्यास
मदत करता..

इथे तुमचे इतिकर्तव्य होते..

"नातनातीचं
तोंड पाहिलं की मी मरायला मुक्त..!"
असं तुम्ही सहजप्रेरणेने म्हणता..

राजेहो..!
तुम्ही,
तुमचे पुर्वज,
तुमचे वारस,
तुमच्या वारसांचे वारस
अन् त्यांचेही वारस........
या सगळ्या आहेत
एकाच दिशेने,
एकापाठोपाठ
कमी अधिक लांबीत
धावणाऱ्या रेल्वेगाड्या..

प्रवासी तर वेगळाच आहे.

तो आलाय
अब्जावधी वर्षांच्या
कालविवरातुन...

तो निघालाय
अनंताच्या प्रवासाला..

त्याला पुढच्या स्टेशनपर्यंत सोडून या..
त्याशिवाय
तुमच्या जीवाला चैन पडणार नाही..!
***

स्टेशन

आयुष्याच्या
अमुकतमुक वळणावर
काय काय विसरायचं आहे
याची पक्की यादी
तुम्ही तयार करून ठेवली होती...

आजही त्या यादीतले
सगळेच कडूगोड जिन्नस
तुमच्या लख्ख लक्षात आहेत...

आयुष्याच्या
अमुकतमुक वळणावर
कशाकशाचं भान ठेवायचंय
हे मात्र तुम्ही विसरून गेला आहात..

आयुष्यातली वळणंही
आताशा कमी झाली आहेत..

सगळं कसं
सरळ सरळ होत चाल्लंय..

स्टेशन जवळ येतेआहे..!
***